Ilustracja słynnej średniowiecznej bitwy z 15 lipca 1410 r. powstała na podstawie "Roczników" Jana Długosza. Obraz stał się symbolem zwycięstwa polsko-litewskich wojsk nad zakonem krzyżackim. Ogromny obraz (426 × 987 cm) powstawał przez 3 lata od 1875 r. Wszystko przez rozmiar i detale. Malarz zmienił niektóre losy bohaterów bitwy. Wojowników inspirowali pozujący mistrzowi mieszkańcy Krakowa. Broń nie pokrywała się też z tą średniowieczną. Matejko za wszelką cenę starał się zatuszować braki wiedzy dotyczące bitwy. Nie wszystkie szczegóły były mu bowiem znane. Sprzedane warszawskiemu finansiście dzieło wędrowało od Krakowa przez m.in. Wiedeń, Berlin, Lwów czy Paryż. W czasach I w II wojny światowej "Bitwa pod Grunwaldem" była wywożona i ze stolicy i z kraju. Ukryty obraz przywieziono z Lublina po wojnie w 1945 r. do Muzeum Narodowego w Warszawie.